Sint Servaas (Pelgrimspad II: Schin op Geul - Maastricht)

 Vandaag ronden wij het Pelgrimspad af. We zijn gisteravond al naar Maastricht vertrokken, dus de aanreistijd vandaag naar Schin op Geul is maar een kwartier met de trein. We lopen parallel aan de spoorlijn die door het Geuldal loopt. Af en toe zien wij het riviertje de Geul even aan de linkerkant.

We beklimmen de Schaelsberg, een flinke klim. Op de berg ligt een zeventiende-eeuws kluizenaarshuis, de Kluis, met bijbehorende kapel. Het is uit mergel opgetrokken in opdracht van de heer van Kasteel Schaloen, Graaf Hoen van Cartiels. Hier heerste eenzaamheid en soberheid. Tot 1930 heeft hier een kluizenaar gewoond. De kapel is gewijd aan Sint Rochus, patroonheilige van lijders aan de pest. Nog steeds vindt jaarlijks een bedevaart naar de kapel plaats. Nu niet alleen voor de pest, maar in het algemeen om besmettelijke ziektes af te wenden.

Als we de berg zijn afgedaald, passeren we kasteel Schaloen, waarin nu hotelkamers, appartementen en een horecagelegenheid gevestigd zijn. Het ligt prachtig op een eiland in een brede slotgracht. De oprijlaan is voorzien van leibomen die naar elkaar toe zijn gebogen, zodat poorten zijn ontstaan. Een van de bomen is van binnen hol en lijkt dood, maar schijn bedriegt. Er ontspruiten nieuwe loten uit takken van de boom.

Hier vlakbij liggen nog twee kastelen: Gelhoes en Oud-Valkenburg. Niet verwonderlijk dat men graag in dit mooie glooiende landschap woonde. We passeren verschillende akkers vol aspergebedden en verheugen ons op het witte goud van Limburg.

Door het glooiende landschap met weides van het Gerendal zakken we af richting Scheulder. Het laatste stuk lopen we dwars door de weilanden. We zien de kerk van Scheulder liggen. In het gras liggen koeien, die zich door ons niet laten opschrikken. Het zijn Laura’s, vertelt de boer, een Fries Holstein ras. Behalve een melkveebedrijf met ongeveer 55 Laura’s, die in de zomer dag en nacht buiten leven, zijn hier ook een paar vakantiewoningen: Logeren bij Laura. Alle koeien heten Laura. Elke koe heeft haar eigen nummer.

We drinken koffie in Scheulder en vervolgen onze weg langs de bosrand die de Schiepersberg omzoomt. Als we Cadier en Keer naderen, missen we een pad naar links waardoor we een paar kilometer omlopen. We zien nog een merkwaardige boom: hij heeft een gezichtje. Bij de Zwarteweg pakken we de route weer op. We passeren boeren die takkenbossen in brand steken. Met de tractor wordt het hout omhoog getild, er wordt wat stro onder gelegd, waarna de brand erin gaat. De tractor schudt het hout op zodat er lucht bij kan. Als het goed brandt rijdt de boer de tractor weg, waarna de vlammen hoog oplaaien.

Bij Cadier en Keer begint het stedelijk gebied. Mooie huizen, maar de straten zijn toch niet aantrekkelijk. Via Randwijck lopen we Maastricht binnen. Langs het Mecc voert de route ons naar de Maas. Langs de oever is een laag gelegen pad voor fietsers en wandelaars aangelegd, waarvan niet alleen toeristen maar ook Maastrichtenaren veel gebruik maken. We volgen de oever langs het Bonnefantenmuseum tot de Sint Servaas brug, waar we de rivier oversteken.

Door het centrum van Maastricht lopen we op het Vrijthof af. Daar ligt de heilige Servaas, bisschop van Tongeren en later van Maastricht, overleden in 384. Boven zijn graf is de luisterrijke Sint Servaasbasiliek verrezen. Maastricht is al sinds de vroege middeleeuwen een bedevaartsstad. Het is dan ook een uitgelezen plek als doel van het Pelgrimspad. Wij hebben dat niet uit religieuze overwegingen gelopen, maar krijgen toch wat mee van de sfeer die hier hangt.

We blijven in Maastricht en brengen de volgende ochtend een bezoek aan de Sint Servaasbasiliek. In de schatkamers prijken de rijkdommen van de kerk: relikwieën in ivoren, zilveren en gouden omhulsels, in kleine pakketjes van linnen of zijde, en zelfs in uitgeholde eendeneieren en kokosnoten, voorzien van perkamenten certificaten met lakstempels. Het borstkruis, de bisschopsstaf en de pelgrimsstaf van Servaas, de sleutel waarmee hij net als Petrus de hemelpoort kon openen, portretten van de heilige, een gouden kist waarin zijn gebeente rust, van buiten rijk versierd met bijbelse taferelen en bezet met halfedelstenen, waardoor het Byzantijns aandoet. Verder antieke doeken, rijk geborduurde kazuivels, versierde missalen en andere kerk-attributen.

Het meeste indruk maakt de eenvoudige wit gepleisterde grafkelder van Servaas, die onder de basiliek ligt. De ruimte is afgesloten met een ijzeren hekwerk. De stenen drempel aan het begin, bij de deuropening, is volledig uitgesleten door de duizenden pelgrims die hier voet hebben gezet. Naast de grafkelder ligt een schriftje, waarin bezoekers hun wens mogen schrijven. M. noteert onze wensen. Maandag zullen deze tijdens de mis worden voorgelezen.

We branden kaarsjes en laten Sint Servaas achter ons, voldaan over onze pelgrimstocht. We hebben er een kleine 500 kilometer op zitten, vanaf Amsterdam, en volop genoten van wat natuur en cultuur ons onderweg te bieden hadden. Voor ons geen Sint Jacob in Compostela, maar Sint Servaas in Maastricht.

Heuvelland (Pelgrimspad II: Spaubeek - Ubachsberg - Schin op Geul)

Na maanden trekken wij vandaag en morgen weer verder op het Pelgrimspad. Op weg naar Spaubeek hebben we pech: er is iets aan de hand met een trein voor ons, waardoor niemand verder kan op dit baanvak. Via een omweg – terug naar Eindhoven, en dan via Venlo, Roermond en Sittard - bereiken we Spaubeek om één uur in plaats van elf uur, zoals gepland. We zetten dus de pas erin en stoppen zo min mogelijk. Weinig tijd voor foto's. 

Het Limburgse landschap wordt steeds glooiender. We passeren diverse kapelletjes, kastelen en vakwerkhuizen. Het gebied is on-Nederlands en doet mij aan Oost-Europa denken.

Via Nuth, Wijnandsrade – waar wij het kasteel rechts laten liggen – passeren wij kasteel Puth en even later kasteel Cortenbach. Van oorsprong middeleeuws, ver- en herbouwd tot in de achttiende eeuw. Beide kastelen zijn in gebruik. Deze grandeur zien wij niet veel bij ons in het westen.

We genieten de hele dag van de mooie natuur. Het laatste stuk biedt ons weidse vergezichten. Tegen zessen arriveren we op ons logeeradres in Ubachsberg. Ondanks het heuvelachtige gebied is onze gemiddelde snelheid vandaag tegen de vijf kilometer.

We slapen in een klassieke Limburgse boerderij met een toegangspoort waarachter een binnenplaats ligt, die is ingericht als tuin. De eigenaren hebben een zeer bijzondere winkel, Ottelien.  Als enigen in Nederland zijn zij helemaal gespecialiseerd in communiekleding. Vooral de jurkjes zijn betoverend. In alle tinten wit, versierd met snoezige bloemetjes, pareltjes, linten en meer. Natuurlijk horen er vestjes bij, en schoentjes en tasjes. De inkoop gebeurt vooral op beurzen in Spanje en Italië.

In de tuin, op het terras achter de winkel, staat een standbeeld van Maria met kind uit de jaren vijftig. Het heeft tot voor kort op het dorpspleintje gestaan, tot het werd vervangen door een wit marmeren Maria, met Aziatische trekken en zonder kind. Een verbetering is dat niet. Het oude beeld is goed terecht gekomen, met zoveel aanloop van kinderen die binnenkort ter communie zullen gaan.

We eten in de monumentale Bernardushoeve in Mingersborg, een dorpje verderop, met een schitterend uitzicht over het heuvellandschap. Heen krijgen wij een lift van onze gastvrouw, terug lopen we een paar kilometer, voornamelijk naar beneden.

Na een ontbijt vertrekken we de volgende ochtend in zuidelijke richting. We passeren Mingersborg en strijken opnieuw neer in de Bernardushoeve, deze keer voor koffie, omdat je daar zo heerlijk over het land uitkijkt. Op het kruispunt tegenover de toegangspoort staat een kapelletje met een Mariabeeld.

Het wordt nu nog heuvelachtiger dan gisteren. Af en toe is het echt klimmen. Via Eyserheide en door de Eyser bossen komen we bij Gulpen, waar we hotel Troisfontaine zien liggen, waar ik ooit heb gelogeerd. We passeren Wijlre, waar we eerst achter de brouwerij van Brand langs lopen en vervolgens een pad nemen dat dwars door de velden gaat. Vanaf hier volgen we de rivier de Geul, die woest door het landschap slingert.

Als we Schin op  Geul naderen lopen we langs een aantal campings. De streek is hier zo mooi dat het niet verwonderlijk is dat er veel toeristen op af komen. In Schin op Geul zit onze tocht voor vandaag erop. Tegenover de kerk is een mooi terras, in de zon. Bij de kerk een plaquette waarop Schin op Geul samen vermeld staat met Ljubljana, waar ik twee weken geleden toevallig was, na vele jaren. Een bijzonder toeval.