Nu wij eerder dit jaar het tweede deel van het Pieterpad
hebben afgerond reizen wij af naar Pieterburen om aan deel 1 te beginnen.
Groningen: er gaat niets boven. Om kwart over twaalf arriveren wij in
Pieterburen. Eerst een kop koffie in een mooi ouderwets café. Aan de muur
uitsluitend schilderijen van de zee. Wij reizen het laatste stuk, vanaf Winsum,
in een klein streekbusje met nog twee gezelschappen Pieterpadders. Ook zij
drinken hier koffie. Wij vertrekken als eerste om niet in een rijtje te hoeven lopen.
De
omgeving is veel mooier dan wij hadden verwacht: geen kale winderige vlaktes,
maar een vriendelijk landschap met veel planten langs de weg, dieren in de
weilanden en af en toe een mooi oud dorpje. Er bloeien klaprozen, margrieten,
boterbloemen, distels, klaver en tal van bloemen waarvan ik de naam niet weet. Af en
toe komen we een enorme berenklauw tegen, waarvan de witte schermbloemen deels
nog in de knop staan. Binnenkort barsten ze open. Het zingen van vogels en het gekwaak van kikkers begeleiden ons vandaag.
De dorpen zijn
hier op verhogingen gebouwd, wierden genaamd, om ze te beschermen tegen het
water. De vloed omspoelde de wierden. De Romeinse schrijver Plinius (23-79)
schreef erover: ‘Twee keer keer per etmaal komt de oceaan daar met geweldige
watermassa’s over een onmetelijke afstand opzetten en bedekt eeuwig een gebied
waarvan het onduidelijk is of het bij het vasteland hoort of bij de zee. Daar
bewoont dat arme volk hoge wierden of dammen die ze eigenhandig hebben
opgeworpen tot de hoogste waterstand die ze hebben meegemaakt. Met hun hutten
die ze erop hebben gebouwd lijken ze wel zeelieden wanneer water het omringende
land bedekt, maar schipbreukelingen wanneer het water zich heeft
teruggetrokken, en ze jagen rondom hun hutten op vissen.’
Na verloop van tijd bleek dat de grond van de wierden heel vruchtbaar was
geworden, en daarmee geld waard. De bewoners staken grote delen van de wierden
af om te verkopen. Vaak stopte men met afgraven bij het kerkhof en de kerk.
Inmiddels zijn die afgravingen op sommige plaatsen weer hersteld.
Het eerste wierdedorp dat wij tegenkomen is Eenrum, met een
mooie oude kerk. Bij Mensingeweer gaan we het Mensingeweerster loopdiep volgen.
Het dorp heeft een imposante
molen. Over de vaart is een hoge loopbrug gebouwd. Hier voegt zich een ‘local’, zoals ze zelf zegt, bij ons. Wij raken
aan de praat en ze loopt een stukje met ons mee naar Winsum, waar zij een fiets
gaat ophalen. Winsum is levendig: veel winkels en horeca. We zien meerdere
Pieterpadders zitten op het terras van ‘De Gouden Karper’, waar wij uitrusten
in de zon. De etappe eindigt hier, na
12 kilometer, maar het
is prachtig weer en wij hebben nog wel zin in een stukje lopen. We besluiten
door te gaan naar Garnwerd, een kleine vijf kilometer verderop. Vlak buiten
Winsum verdwalen wij. Een man in een auto wijst ons de weg. Omdat zijn drie
honden achterin de auto hard blaffen stapt hij uit om ons te woord te staan.
Erg vriendelijk. Het pad voert ons dwars door de weilanden. Na het graspad
belanden we op een asfaltweg, waar geen fietspad naast is en ook geen
voetgangerspad. Er zijn veel auto’s, veel lawaai, en wij lopen noodgedwongen achter elkaar. Dat
kan beter. En inderdaad. Een vrouw op een fiets roept ons en vertelt dat er een
nieuw pad is dwars door de weilanden; het is wel gemarkeerd maar het staat nog
niet in het boekje. Ook op de website heb ik het niet gezien. Onze redster, ook
een wandelaar, loopt met haar fiets aan de hand met ons terug naar het begin
van het nieuwe graspad en wijst ons hoe we er komen. Wij zijn haar zeer dankbaar.
Aardige mensen, de Groningers. Het pad door de weilanden is een verademing. Aan
de overkant van het Reitdiep straalt Garnwerd ons tegemoet met de molen en Café
Hammingh. In het water liggen oude houten platbodems en er is een terras
‘Garnwerd aan zee’. Het ziet er aantrekkelijk uit, maar tegen het wat hoger
gelegen terras van Café Hammingh kan niets op. Wij strijken er neer en omdat we
moeten wachten op de belbus borrelen we daar niet alleen, maar eten er ook.
Buiten, achter glas. Een goede keuze.
Ook het volgende wierddorp is niet meer dan een kerkhof:
Wierum. De weg ernaar toe heet Dodelaan, omdat de laan naar het kerkhof leidt.
Bij ons wekt de naam andere associaties. Aan het begin van de Dodelaan staat
een hek met bordjes: ‘Betreden op eigen risico’ en ‘Pas op STIER’. E.
weet uit ervaring dat zo’n waarschuwing niet loos is. Afgelopen zomer werd zij
eens achterna gezeten door een stier, waarbij zij zich kon redden door over een
hek te klimmen. Wij betreden het pad, op eigen risico dus, en zien inderdaad
een stier staan in het weiland. Gelukkig is het weiland afgescheiden van het
pad door een hek. Het rode jackje van een van ons zou de stier nog wel eens op
ideeën kunnen brengen. Na Wierum passeren we nog een wierde, een onbebouwde,
genaamd de Paddepoel. Naar deze wierde is de weg vernoemd die van Wierum over
het Van Starkenborghkanaal naar Groningen voert. Na het kanaal begint
langzamerhand de bebouwing van de stad, te beginnen met moderne universiteitsgebouwen.
Het eerste gebouw dat opdoemt is van een merkwaardige kleur groen, die
detoneert bij het groen van de natuur. De architect heeft vast lang over deze
kleur nagedacht, denken wij. Door Noord-Groningen lopen wij langzamerhand het
centrum in. Groningen is een prachtige stad. Wij passeren de Brugstraat, Der
A-kerk, de Vismarkt en de Folkingestraat. Het valt ons op dat er vrij veel
winkels open zijn vandaag, zondag. Wij zijn inmiddels behoorlijk natgeregend en
besluiten te lunchen in de stad. Tegen half vier nemen wij de trein terug naar
huis. Het slaapgebrek van de nacht zorgt ervoor dat wij in de trein in slaap
vallen. 
